Ingezonden artikel, steun voor de visserij is een Fata Morgana
Uitgegeven op 16-10-2024 om 19:53  |  link  |  bewaar  |  print

WIERINGEN - Ingezonden artikel. De inhoud is ter verantwoording van de schrijver. Met dank voor de tip aan lezer Ton Schouwenaar visser ex WR74

De gesaneerde Urker visser en huidig sleepbootschipper Jan Steven Korf volgt de visserij nog altijd op de voet. Nu de emoties bekoeld zijn en er wat meer afstand is, ziet hij steeds scherper waar het mis ging en waar het ook nu weer fout dreigt te gaan.
Korf in onderstaand blog: “Het is net alsof we gered moeten worden door een clubje idealistische betweters waarvan er niet een naar vis ruikt. Maar de overgebleven vissers verdienen juist nu een ondersteunende en luisterende overheid voor een toekomst met perspectief.”
Er zijn mij afgelopen jaren verschillende zaken opgevallen. Zoals deze constatering: wat heeft ‘de politiek’ de visserij enorm veel subsidietoezeggingen gedaan. Als we al dat beloofde geld op een hoop gooien, had iedere overgebleven visserman een Sywert van Lienden kunnen zijn.
Een toezegging is echter nog geen concrete steun, maar belofte maakt wel schuld. Daar wringt zogezegd de schoen. Bij het Noordzee-overleg tussen overheden, ngo’s en belanghebbenden op zee lag een grote zak geld voor de visserij in het verschiet. De visserij besloot echter niet aan te schuiven om de eigen belangen in alle onafhankelijkheid beter te kunnen beschermen.
Daar werd in het overleg helaas totaal geen rekening mee gehouden en de geldzak verdween binnen budgetten van de andere ministeries en partijen die wel aan tafel zaten.
Post-Brexit-compensatie is ook niet aan de visserman uitbetaald, terwijl vissers daar recht op hadden. Zo moesten visserijbedrijven grote percentages van hun vangstquota afstaan aan Groot Brittannië, vangstrechten die zij in de loop der jaren uit eigen zak hadden betaald.
Dat Brexit-geld is uiteindelijk gebruikt om de vissersvloot te saneren. Het werd bij de sanering een sigaar uit eigen doos.
Vanuit Brussel is er innovatiesubsidie toegezegd, maar een groot deel van dat geld is teruggestort omdat er te weinig innovatieprojecten waren.
Is de visserij dan niet in staat om innovatieprojecten aan te dragen? Is er zo weinig daadkracht over bij de overgebleven vissers die wel degelijk de nek uitsteken en blijven ondernemen? Wil de visserij niet vooruit en proberen perspectief aan hun eigen toekomst te binden?
Natuurlijk wil de visserij innoveren. Dat heeft de ontwikkeling van de pulsvisserij laten zien. En ook nu zijn er individuele vissers die vooruit denken en met eigen en geleend geld innovatieve schepen laten bouwen, zoals nu, vlak voor de eerste proefvaart, de Urker Z-575. Natuurlijk wil de visserij bij zulke projecten graag gebruik maken van subsidies, om zo een solide basis voor een gezonde toekomst te creëren.
MAAR WAAR GAAT HET DAN MIS? Is de visserij niet in staat concrete plannen om te zetten in daadkrachtig handelen?
Toen het Visserij Innovatie Netwerk (VIN) werd opgericht was ik gelijk enthousiast. Eindelijk een netwerk dat krachten bundelt om vandaaruit snel en resoluut resultaat te boeken. Helaas; ondanks alle goede bedoelingen en de inzet van mensen zoals Arie Mol en Jan Peter Oelen zijn de beoogde doelen nog steeds niet behaald. Men verzand in vergaderingen die door aangedragen doelstellingen ook weer tot vergaderingen leiden. Een concrete koers om tot uitvoerbaar beleid te komen is nog altijd niet gerealiseerd.
Intussen wordt de visserman nog steeds om de oren geslagen met ontwikkelprojecten en veranderingstrajecten. Van ‘Het nieuwe ondernemen’, en ‘Het nieuwe vissen; tot ‘Duurzaam vissen en ondernemen in de blauwe economie.’
Dat klinkt allemaal mooi, idealistisch en eigentijds, maar als visser kun je er gewoon niet zo heel veel mee in de alledaagse bedrijfsvoering omdat een realistisch verdienmodel te vaak ontbreekt.
Ook nu is er weer een nieuw project gestart. Hoe realiseren we dat ‘Nieuwe vissen’? Het is net alsof de visserman gered moet worden terwijl alle vissers die nog vissen de nek al hebben uitgestoken om tegen wil en dank hun bedrijf voort te zetten.
Die visserman is 80% van zijn werkzame leven kwijt om het hoofd boven water te houden. Maar het is dus net alsof diezelfde visserman gered moet worden door een clubje idealistische betweters waarvan er niet een naar vis ruikt. Je probeert een sector nieuw leven in te blazen terwijl dezelfde sector eerst doelbewust is gecremeerd…
Intussen hebben al die ontwikkelingstrajecten hun eigen platforms, commissies en beoogde doelstellingen. Vergaderen: hoe wordt een doelstelling behaald? Vergaderen: hoe wordt de doelstelling gefinancierd? Vergaderen: welke instanties gaan de doelstellingen uitvoeren? Vergaderen: wie gaat een resultaat- en analyserapport uitbrengen? En zo kan ik nog wel even doorgaan.
De oplettende lezer begrijpt dat het niet alleen tijd maar ook ontzettend veel geld kost om uiteindelijk tot resultaat een resultaat te komen.
Dan zijn er nog tal van bedrijven, eenpitters en instituten die ondanks alle goede bedoelingen een graantje uit de subsidieruif proberen mee te pikken. Je ziet een aaneenschakeling van projecten en plannen die door deze partijen zijn ontwikkeld en in praktijk worden gebracht, maar waarbij te vaak niet het gewenste resultaat wordt behaald. Opvallend daarbij is het gehalte groene luchtfietserij. Als vissers zien wij zo enorm veel subsidiegeld in een bodemloze put verdwijnen.
Wat is er in feite de laatste jaren bereikt voor de visserij? Welke toekomstgerichte ontwikkelingen heeft de visserij de laatste jaren doorgemaakt? Hoeveel subsidiegeld is er uiteindelijk niet verdampt in plannen, innovaties, platforms en commissies in plaats van praktische toepassingen en nieuwe ondernemersruimte voor de visserij? Welk resultaat is kortom geboekt om de visserij toekomstperspectief te bieden?
De moraal van dit verhaal?
Geef de visserij nu eindelijk eens de regie over de eigen toekomst. Zeker, de visserij is absoluut gebaat bij een testproject. Bouw dan dus eindelijk eens met vereende krachten en met doelgerichte subsidie een nieuw innovatief schip dat voor meerdere visserijen kan worden uitgerust.
Je kunt met zo’n kotter nieuwe stijl naar hartenlust innoveren en experimenteren. Op thema’s zoals brandstofbesparing, digitalisering en verschillende tuigages. Misschien een proef om voor bij twinriggen een pulsnet te realiseren? Dat levert in ieder geval bruikbare en transparante rapporten op waar de visserij van kan profiteren.
Rechtstreekse aanbevelingen en ideeën vanuit het bedrijfsleven zijn een must. Zorg voor een goede monitoring waarmee bijvoorbeeld Post Consultancy en Pedro Rappé hun sporen al hebben verdiend.
Schol,- tarbot-, en tong surveys kunnen worden uitgevoerd waarbij de kans kleiner is op destructieve adviesfouten van -60% op het tongquotum, zoals we recent zagen en die nog altijd niet zijn rechtgezet.
Je hebt hiermee een bedrijfsgericht project. Een visserman is een praktijkmens. Doelgericht en resultaat belust.
Vissers zitten niet te wachten op nog meer visserij-ontwikkelingsplannen, waar nog maar weer eens 30 miljoen in wordt gepompt waar de visserij in de praktijk niets van terugziet.
Ruim 400 miljoen euro was er voor de visserijsector gereserveerd. Uiteindelijk moeten we constateren dat de sector er de afgelopen jaren heel bekaaid vanaf is gekomen.
De conclusie is dat alle platforms, commissies en innovatieve plannen de visserijsector niets hebben gebracht. Dat is een harde maar reële gevolgtrekking. Beloften van ministers dat de visserij beter verdiende, waren dan ook niet meer dan loze woorden en holle frasen.
De sector heeft praktijkgerichte innovaties nodig. De tijd van oeverloze vergaderingen, doelstellingen en ambitieuze, onwerkbare plannen zouden tot het verleden moeten behoren. Het is nu of nooit. De overgebleven vissers verdienen juist nu een ondersteunende en luisterende overheid voor een toekomst met perspectief.
Jan Steven Korf, ex-visser en huidig sleepbootschipper.