Uitzicht voor Wieringer palingvissers
Uitgegeven op 21-03-2009 om 09:08  |  link  |  bewaar  |  print

DEN HAAG– Alleen in oktober wordt alle palingvisserij stilgelegd, en in augustus en september zetten beroepsvissers 50 ton schieraal uit. Dat zijn de kernpunten van het definitieve aalbeheerplan wat minister Gerda Verburg van LNV naar de Europese Commissie gaat sturen. Die moet nog wel instemmen met de maatregelen. Op de lange termijn streeft de minister naar regionaal aalbeheer via de Visstand Beheer Commissies (VBC´s).

Verburg ziet in de ´third opinion´ van de commissie Eijsackers vooral een onderschrijving van de buitengewoon ernstige situatie waarin het aalbestand zich bevindt. Tevens waardeert zij het initiatief van de Combinatie van Beroepsvissers om in deze ernstige situatie ook zelf verantwoordelijkheid te willen nemen. Het alternatieve plan van de Combinatie om 50 ton schieraal over de dijk te zetten kan een belangrijke bijdrage leveren aan aalherstel, maar is voor Verburg echter geen alternatief voor de twee maanden sluiting van de aalvisserij zoals in het eerdere aalbeheerplan is opgenomen, omdat het rendement van uittrekkende schieraal lager is.

Verburg combineert nu beide plannen. De combinatie van sluiting van de palingvisserij voor een maand en de uitzet van schieraal door de beroepsvissers ziet zij als even effectief als de voorstellen in haar eerdere aalbeheerplan, waar uitgegaan werd van twee maanden sluiting. De minister verbiedt het vissen op paling in oktober, omdat in die maand de vangst van schieraal het hoogst is. Door sluiting van de aalvisserij in oktober zou ongeveer 100 ton geslachtsrijpe aal naar zee kunnen trekken.

De palingvissers, die 50 ton schieraal gaan uitzetten in de maanden augustus en september, moeten zelf de handhaving regelen en garanderen volgens het principe ‘toezicht op toezicht’. Zij moeten hiertoe een plan indienen bij minister Verburg. Er is een duidelijke stok achter de deur: als blijkt dat het door vissers uitzetten van schieraal niet van de grond komt of onvoldoende effectief is gaat Verburg alsnog over tot sluiting van de palingvisserij voor een periode van twee maanden. De minister maakt de komende twee tot drie jaar 700.000 euro per jaar vrij als bijdrage aan de palingvissers voor de uitzet van schieraal én om tegemoet te komen aan het verlies van inkomsten als gevolg van sluiting van de aalvisserij in oktober.

Er worden ook andere maatregelen genomen om de paling te redden. Zo worden sportvissers vanaf 1 januari 2009 verplicht om in zee gevangen paling terug te zetten. Voor de sportvisserij op de binnenwateren regelen private organisaties dit. Alle hengelsportfederaties en verenigingen die bij Sportvisserij Nederland zijn aangesloten hebben vanaf 1 januari 2009 een terugzetverplichting voor paling in de Vispas opgenomen. Verder worden gemalen, stuwen, sluizen en dammen beter passeerbaar gemaakt voor de aal. Het kabinet trekt hier in totaal meer dan 200 miljoen euro voor uit. Voor nieuw te bouwen waterkrachtcentrales bestaat al een verplichting om een zogenoemd visgeleidingssysteem aan te leggen. Bestaande waterkrachtcentrales moeten ook maatregelen nemen om de aalsterfte te verminderen. Vanaf 2011 verbiedt minister Verburg ook het recreatief vissen met beroepsvistuigen door particulieren in de Waddenzee, Eems/Dollard, Oosterschelde en Westerschelde.

Over een protocol als leidraad voor uitzetprogramma’s in de komende jaren overlegt LNV met de stichting ‘Future for Eel’, een samenwerkingsverband van aalvissers, kwekers en de handel. Via deze stichting wordt privaat en publiek geld bij elkaar gebracht voor de uitzet van aal, voor onderzoek en voorlichting.

Tenslotte levert Verburg een financiële bijdrage aan onderzoek van de Rijksuniversiteit Leiden naar de kunstmatige voortplanting van paling. Als kunstmatige voortplanting mogelijk wordt, is de kweek van paling niet meer afhankelijk van in het wild gevangen glasaal.

Verburg wil genoemde maatregelen met betrekking tot de sluiting van de aalvisserij en het uitzetten van schieraal voor de eerstkomende jaren doorvoeren, maar streeft op termijn naar regionaal aalbeheer via de VBC´s. Momenteel loopt er onderzoek bij IMARES naar regiospecifiek beheer, en de selectie van adequate duurzaamheidcriteria. Verburg: ,,Indien dit onderzoek voldoende is uitgewerkt en aan voornoemde voorwaarden is voldaan, kan over twee tot drie jaar worden overgeschakeld naar decentraal aalbeheer. In die situatie hebben de vissers dan de keuze tussen verplicht stilliggen in de maanden september en oktober, of regionaal beheer via VBC’s met duidelijke duurzaamheidcriteria. Hierin kunnen dan ook specifieke maatregelen gericht op de selectie en ontsnapping van gezonde schieraal worden meegenomen.´´

Ondanks de toenadering van Verburg reageerde de Combinatie verbolgen op de plannen van Verburg. ,,We worden wel ingeschakeld bij het herstel van de paling, maar de vissers raken ook 30 tot 50 procent van hun jaarinkomen kwijt. We zullen deze boodschap duidelijk overbrengen aan de Tweede Kamer´´, aldus voorzitter Sicko Heldoorn.

De kamercommissie van LNV heeft afgelopen woensdag gesproken over het plan van de minister. De aalvissers zouden daarbij aanwezig zijn.
Het Wereldnatuurfonds reageerde ook verbolgen. De milieuorganisatie stelt voor om de komende vier jaar een vangstverbod in te stellen voor de periode van augustus tot december, ´zodat de palingvisserij de kans krijgt om te saneren´. In de jaren erna zou de vangst helemáál stilgelegd moeten worden, totdat de hoeveelheid volwassen paling terug is op ´het gezonde niveau van 1980´. Stichting De Noordzee beoordeelt het nationale aalplan als zwak en niet conform de Brusselse normen.

De IJsselmeervissers worden elk jaar achterna gezeten met nieuwe reducties en aan andere zaken (onder andere aalscholvers en glasaalexport naar China) wordt niets gedaan. Het verzoek van de PO Nederlandse Vissersbond IJsselmeer om nog eens een forse saneringsregeling te overwegen is door Minister Verburg afgewezen. ,,Wij hebben als PO-IJsselmeer ook géén oplossingen meer. De aalvissers staan nu met de rug tegen de muur´´, zegt voorzitter Johan Nooitgedagt. Over het nieuwe plan van de minister: ,,De maand oktober stilliggen voor aal is voor het visserijbeheer van baars en snoekbaars funest. Niet vissen op aal verplaatst de visserijdruk op andere soorten. De PO IJsselmeer kan zo nooit een duurzaam en verantwoord visplan maken en komt in aanvaring met de Natuurbeschermingswet en de Kaderrichtlijn Water.´´

Nooitgedagt is overigens van mening dat de IJsselmeervissers met 50 procent reductie van de visserijinspanning ten opzichte van de periode 2004-2006 in feite al voldoen aan de strikte voorwaarden van de Europese Aalverordening. Verburg gaat echter niet in de argumentatie van Nooitgedagt mee.

Bron; Visserijnieuws.