Nog één keer dijkversterking Den Oever
Uitgegeven op 10-07-2017 om 10:49  |  link  |  bewaar  |  print

(ADVERTENTIE)

Geacht Hollands Kroon en inwoners van Den Oever
Voorwoord:
Aanvankelijk was ik (Pim de Herder) niet meer van plan met nog één woord aandacht aan de projecten van HHNK en RWS, betreffende de dijkversterking, te willen schenken.
Doch naar aanleiding van het artikel "WERKEN VOOR DE RAMP UIT" in de Wieringer Courant van 21 april j.l. heeft mij alsnog doen besluiten om op de hele situatie rondom de dijkversterking van de Havendijken en Voorhavendijken met keersluis nogmaals te moeten ingaan.
Uit het artikel vorengenoemde artikel teken ik letterlijk het volgende op:
de vissers leveren node kaderuimte in, voor aanwonenden zal het uitzicht nooit meer hetzelfde zijn, huizen zullen minder waard worden, geen recht op planschadevergoeding, stormvloedkering in de havenmond te duur, bij hoge waterstand zullen de haventerreinen niet droog blijven en zullen regelmatig in het water staan. En verder: je moet geen energie willen steken in onbetaalbare oplossing (Theo Meskers, Gemeente), wij gaan het op een mooie manier doen, de bedoeling meer mensen naar Den Oever te lokken (Cees Loggen, Provincie), in het verleden werden pas dijken versterkt als er iets was misgegaan en over drie jaar hebben we Den Oever niet alleen veiliger gekregen, maar ook mooier gemaakt (Roeland Hillen, RWS), wij willen graag maatwerk bieden, maar verwachten flexibiliteit van de bevolking (Ronald Schinagl, directeur Van Oord), steeds weer stapjes vooruit en dan weer één achteruit (Kees Stam, HHNK). Bron: Wieringer Courant.
Maar de juiste stap is nooit gezet dat blijkt vooral uit de toetsing die door de Commissie voor de Milieu Effect Rapportage (de Commissie voor de m.e.r.) is uitgebracht over het Milieu Effect Rapport (MER), betreffende de projecten van HHNK (Havendijken) en RWS (Voorhavendijken met een keersluis).

Korte geschiedenis:
Na jaren (vanaf 2009) met het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, met Rijkswaterstaat, met de Deltacommissaris, met het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, met de Provincie en met de Gemeente te hebben gecommuniceerd middels talrijke briefwisselingen, werden de projecten ter visie gelegd.
Op 22 juni 2015 heb ik (Pim de Herder) een zienswijze met mijn alternatief "Buitenom II" bij Rijkswaterstaat (RWS), tegen de dijkversterking van de Voorhavendijken met keersluis (voor de schutsluis Stevin) en de dammen 6, 15 en 16 (zie de afbeelding), ingediend.
Op 22 april 2016 heb ik (Pim de Herder) een zienswijze met mijn alternatief "Buitenom II" bij het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK), tegen de dijkversterking van de Havendijken A en B (zie de afbeelding), ingediend. Op 4 februari 2016 is de 'Nota van beantwoording' (RWS) aan mij toegezonden. Die van HHNK is op 2 september 2016 aan mij toegezonden.
Uit de 'Nota van beantwoording' van HHNK waarin de bevindingen van de Commissie voor de Milieu Effect Rapportage (de Commissie voor de m.e.r.) zijn aangegeven, worden 'voor mij' de volgende relevante conclusies uit het rapport van het Milieu Effect Rapport (MER) aan de orde gesteld.
Ik citeer uit de 'Nota van beantwoording zienswijzen' van HHNK:
"Samenhang project Afsluitdijk. De commissie constateert dat er een 'grote' samenhang is tussen het project versterking Afsluitdijk (daarin met name het sluizencomplex Den Oever) en het project dijkverzwaring Den Oever, zowel in tijdsverloop als in ruimtelijke interactie. Deze samenhang is nu in het MER niet duidelijk beschreven. De Commissie constateert dat een meer gezamenlijke aanpak van beide projecten wellicht had geleid tot andere oplossingen, die nu buiten beeld zijn gebleven. De commissie beoordeeld het MER echter binnen de doelstelling van dit voornemen, namelijk het op sterkte brengen van de waterkering Den Oever". Einde citaat.

Jammer zo'n constatering achteraf. Er is door mij talrijke malen schriftelijk aandacht gevraagd bij HHNK en RWS om een andere oplossing in gezamenlijke aanpak van de projecten HHNK (de Havendijken) en RWS (de Voorhaven) te verwezenlijken.

Verder citeer ik uit de 'Nota van beantwoording zienswijzen' van HHNK:
"Indiener (Pim de Herder) wil dat de functionaliteit van het buitendijks gelegen haventerrein met het project wordt verbeterd door de wateroverlast te beperken, maar daarvoor is de dijkversterking niet bedoeld.
Het binnendijks brengen van buitendijks gebied is niet nodig voor de oplossing van het veiligheidsprobleem. Dergelijke alternatieven zijn door HHNK alleen redelijkerwijs in overweging te nemen binnen zijn taakstelling wanneer dit alternatief geen meerkosten met zich meebrengt of wanneer de versterking van de primaire waterkering a. andere belangen onevenredig schaadt, en b. wanneer de algemene democratie (lees: Rijk of Provincie) HHNK zou hebben opgedragen het haventerrein binnendijks te brengen. Als dat niet het geval is, kan slechts voor deze variant (Buitenom II) worden gekozen wanneer de meerkosten hiervan vanuit andere financiële bronnen worden gedragen". Einde citaat.

Met volle overtuiging kan ik stellen dat mijn alternatief 'Buitenom II' goedkoper zou zijn uitgepakt dan de twee projecten de Havendijken van HHNK en de Voorhavendijken met een keersluis van RWS samen. Omdat met de keuze van het alternatief 'Buitenom II', de dijkversterking van de Voorhavendijken met keersluis niet nodig zou zijn geweest. De te maken kosten hiervan hadden aan het alternatief 'Buitenom II' kunnen worden toegevoegd.
Het voorstel 'Buitenom II' zou hiermee meer dan volledig kunnen worden gefinancierd.


In de afbeelding 'Buitenom II' zijn de Buitenhavendijken A en B (met een keersluis), overslagbestendige dijken met een kruinhoogte van 7.00 meter + N.A.P. weergegeven (en niet met een onrealistische hoogte van 11 m + N.A.P. zoals HHNK in 2009 voorstelde). Op deze manier, met 'Buitenom II', worden de havens, de haventerreinen, de bruggen en de Voorhavendijken met de schutsluis Stevin, allen in het geheel tegen hoog water beschermd.
U heeft wellicht vernomen dat de keersluis voor de schutsluis is geprojecteerd. Niet voor de draaibruggen (niet zoals de keersluis wel voor de draaibruggen van Kornwerderzand is geprojecteerd). De draaibruggen (bovenkant rijdek ligt op 6.00 meter + N.A.P.) zullen de kwetsbaarste c.q. zwakste schakel in de hoogwaterkering rondom Den Oever blijven.
Ik citeer uit de 'Nota van beantwoording zienswijzen' van RWS:
"De bruggen in de Afsluitdijk hebben een gunstige ligging, omdat ze door enkele dammen worden afgeschermd tegen direct inkomende hoge golven vanaf de Waddenzee. Alleen extreem verhoogde waterstanden op de Waddenzee kunnen tot een extra belasting tegen de draaibruggen leiden. In de afgelopen 80 jaar - vanaf aanleg van de Afsluitdijk tot nu - zijn er geen extreme hoge waterstanden geweest die tot schade aan de draaibrug bij Den Oever hebben geleid (de hoogst gemeten waterstand in de afgelopen 80 jaar was NAP + 3,84 m). Ook is er de afgelopen tachtig jaar geen schade aan het wegdek van de A7 ontstaan door extreem hoge waterstanden. De zwaarste stormen tot nu hebben slechts incidenteel tot een zeer beperkte hoeveelheid golfoverslag geleid".
Einde citaat.

Maar vanwege het Hoogwaterbeschermingsprogramma -2 (HWBP-2) dient RWS uit te gaan van een waterstandhoogte van 5.20 meter + N.A.P. exclusief de golfhoogte en dient er niet worden uitgegaan van 3.84 meter + N.A.P. Als er zo door RWS wordt geredeneerd, stel ik op mijn beurt vast dat de zwaarste stormen tot op heden, in de afgelopen 100 jaar, nog nooit tot maar de geringste schade aan de Havendijken hebben geleid. Vervolgens reageert RWS door dezelfde grijze plaat van HHNK, voor wat betreft de indertijd gestelde hoogte van de kosten voor de Buitenhavendijken, van 7 jaar geleden af te draaien.

Naschrift:
De Commissie voor de m.e.r. heeft duidelijk uit het Milieu Effect Rapport geconstateerd (daarbij zijn mijn zienswijzen, zoals duidelijk is gebleken, meegenomen in hun beoordeling) dat er bij een meer gezamenlijke aanpak van beide projecten (HHNK en RWS) wellicht had geleid tot andere oplossingen, die nu buiten beeld zijn gebleven.
De Commissie betreurt het in wezen zoals het gegaan is, maar laat het voor wat het is.
Verder stelt dan de Commissie: "De Commissie voor de m.e.r. beoordeelt het MER echter binnen de doelstelling van dit voornemen, namelijk het op sterkte brengen van de waterkering Den Oever".
Ik concludeer hieruit dat de Commissie voor de m.e.r. wegkijkt voor de werkelijke feiten.
Nu wordt helaas een hoogwaterkering met een aanzienlijke omweg gerealiseerd, namelijk vanaf de Waddenzeedijk via de Havendijken A en B, voor de westzijde van draaibruggen langs en verder via de Voorhavendijken A, B (met een keersluis voor de schutsluis) en C tot aan de spuisluizen Stevin.
In het afgebeelde voorstel 'Buitenom II' loopt de hoogwaterkering slechts vanaf de Waddenzeedijk via de Buitenhavendijken A en B (met een keersluis) tot aan de spuisluizen Stevin.
De overheid heeft de mond vol over duurzaamheid. Ik kan me niet voorstellen dat de dijkversterking met een omweg zoals RWS en HHNK hebben vastgesteld, te kunnen kwalificeren als duurzaam.
Met het afgebeelde voorstel had de gehele dijkversterking van de Voorhavendijken met de keersluis voor de schutsluis en de dijkversterking aan de westzijde van de bruggen kunnen komen te vervallen.
Met de middelen die dan waren vrijgekomen, hadden de eventuele benodigde meerkosten aan de Buitenhavendijken A en B ruimschoots gefinancierd kunnen worden. Tevens hadden bij slimme onderhandelingen ook middelen vrij kunnen komen voor het renoveren van de visafslag en voor het slaan van nieuwe damwanden langs de kaden.
Het voorstel 'Buitenom II' hield in dat het gehele havengebied (inclusief de bruggen en de Voorhavendijken met schutsluis) beschermd zou zijn tegen extreem hoog water (nooit meer water op de kaden van de havens) met als gevolg, geweldige ontwikkelingen in en rondom de havens van Den Oever.

Ik stel dan ook, en zeer vele waterstaatkundigen met mij, dat de waterstaatkundige oplossingen die RWS en HHNK elk voor zich hebben bedacht, voor RWS en HHNK waterstaatkundig onwaardige oplossingen zijn, met vervelende consequentie voor de toekomst. Den Oever verdient zoveel meer, voor nu en later. De Deltacommissaris (drs. W.J. Kuijken), Rijkswaterstaat ( ir. T.F.J. van Gazelle en J. van de Beek), Ministerie van Infrastructuur en Milieu (drs. M.H. Schultz van Haegen-Maas Geesteranus), Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (L.H.M. Kohsiek en C.J.M. Stam), de Provincie (J.Remkes en J.Geldhof) en de Gemeente hadden dat kunnen bieden, maar lieten HHNK 'zijn' taak met de Havendijken doen en trokken zich terug na diverse deals met belanghebbenden. Tot slot werd de 'kracht van de samenleving' in de klankbord(project)groep Den Oever 'vakkundig' gesmoord.
Je kunt dat participatie noemen, maar Den Oever zelf heeft nooit een kans gehad. Laten we hopen dat het dorp in de toekomst wel die brede aandacht en waardering krijgt die het verdient.

Vanaf 20 oktober tot 30 november 2016 heeft een aanvullend deelproject hoogwaterkering ter inzage gelegen om ten westen van de draaibruggen, nog even gauw het stukje vergeten dijkversterking aan de orde te stellen (op dat feit heb ik bij het inspreken in de Commissie Water en Wegen, op 14 september 2016, wederom gewezen). Ik heb trouwens dit punt ook in het verleden verschillende keren aangedragen als de zwakste schakel in de voorgestelde hoogwaterkering. De aanvullende dijkversterking houdt in dat tussen de rijbanen een kruinverhoging (zeg maar een dijkje) van 70 tot 100 cm nodig is. De rijbanen worden niet verhoogd. Staan de zandzakken al klaar!
Ik heb hiertegen geen zienswijze meer ingediend.
Ook heb ik tegen de uiteindelijk vastgestelde besluiten van RWS en HHNK geen voorziening bij de rechtbank aangevraagd, met als gevolg, dat ik ook geen beroep tegen RWS en HHNK bij de Raad van State heb aangetekend. De Raad van State beoordeelt namelijk strikt de gevolgde procedures tot aan de besluiten en oordeelt niet over dat er een betere dijkversterking zou zijn te realiseren. Het had dus in deze fase geen enkele nut meer om tegen de uiteindelijke besluiten van RWS en HHNK, via de rechter bij de Raad van State, bezwaar aan te tekenen.
Door een goede 'samenhang' en 'samenwerking' tussen de betrokken partijen had een slim resultaat kunnen opleveren waardoor er ook middelen waren vrij gekomen voor het renoveren van de visafslag en voor het slaan van nieuwe damwanden langs de kaden.
Mijn realistische conclusie blijft dan ook overeind om het feit dat door gebrek aan een goede 'samenhang' en 'samenwerking' tussen RWS en HHNK er geen keuze is gemaakt voor een betere, goedkopere en praktischer oplossing tegen hoog water in Den Oever, als de voorgestelde dijkversterking 'Buitenom II', voor een heel groot gebied.
Na 8 jaar strijden gaat het mij niet om rechten, maar om 'echte' invloed
Gelijk hebben is iets anders dan gelijk krijgen!

Pim de Herder, raadslid SHK (Senioren Hollands Kroon), tel.: 0227-591474/06-23090796, e-mailadres: pimdeherder@planet.nl.