Grote belangstelling voor Hylke Speerstra bij ‘t Nut
Uitgegeven op 21-01-2013 om 22:23  |  link  |  bewaar  |  print

WIERINGERMEER - Het departement Wieringermeer van ‘t Nut heeft journalist/schrijver Hylke Speerstra uitgenodigd een inleiding te houden over zijn boek `de Oerpolder`. De belangstelling was overweldigend.

Een verheugde voorzitter mevrouw Annie Miedema moest zich verontschuldigen voor het tekort aan zitplaatsen. Alle stoelen en barkrukken van ‘Het Arbeidsbureau’ tezamen bleken niet voldoende.
In haar openingswoord werd aandacht besteed aan het nieuwe bestuurslid mevrouw Jaqueline Jonkman, tevens vice voorzitter. Secretaris is mevrouw Wilma Raijmakers, penningmeester de heer Jan Hoornsman, bestuurlid van het departement en het district is de heer Aart Bischoff Tulleken.

Journalist,tevens schrijver, Hylke Speerstra liet zich deze middag horen als een rasverteller. Maar ook als een Fries die dankzij het weer van de laatste tijd lichtelijk aangestoken was door de schaats-(lees elfsteden)koorts. Hij koos althans voor het vertellen van verhalen over friese emigranten, het zware leven in de Oerpolder en uitzonderlijke elfstedenprestaties die overduidelijk niet naar aanleiding van een interview waren gemaakt.
Speerstra nam zijn gehoor mee naar Simmer 2000 het jaar waarin vele emigranten van na de oorlog voor even terugkeerden naar het oude Heitelân. Velen daarvan zijn door hem geïnterviewd en hebben zo meegewerkt aan het boek “Het wrede paradijs”. Doel van deze mensen was zich te ontworstelen aan de armoedige omstandigheden waarin men zich bevond. Helaas bleek dat niet altijd de dollars aan de bomen groeiden. Maar door hard werken heeft de eerste generaties vaak vele kansen gegeven aan kinderen en kleinkinderen.
Geboeid luisterde het gehoor naar het verhaal van emigrante Anne. Zij hoopte in haar hart dat haar man niet door de medische keuring zou komen, waardoor de plannen afgeblazen moesten worden. Eenmaal in Canada werd Anne gek van de heimwee, al noemde ze het zelf “gek in haar hoofd”. Uiteindelijk kwam het weer goed, maar de prijs was hoog.
Hij zal nooit de ontmoeting vergeten die hij in Canada heeft gehad met Klaas uit Harkema-Opeinde… 10 Kinderen telde het gezin en vlak voor het vertrek naar Alberta stierf zijn vrouw Sjoukje. Maar opgeven kwam niet aan de orde. Na 60 jaar telt de familie 385 Canadezen!
Dan kwam Lykele uit Oudeschoot voorbij. 20 jaar en verliefd op Alie, 18j. Alie mocht van haar vader niet mee naar Nieuw Zeeland; pas als ze na een jaar “haar verstand nog niet terughad” mocht ze gaan. Vader drong er zeer op aan dat Lykele in zijn enige koffer en paar schaatsen stopte. En ja hoor, op een stil bergmeertje kwam hij nog drie Friezen tegen! Wat was hij zijn vader dankbaar stond er in die brief.
Het eerste elfsteden-verhaal dateert uit 1917. Boerenmeid Woltsje spreekt met vriend-soldaat af de tocht te gaan rijden. Hij komt met de trein van ver; zij gaat, om de trein naar Leeuwarden uit te sparen, op de schaats vanuit het Heidenschap. (in de buurt van Workum). Dan rijdt ze alleen de tocht omdat Hannes niet op komt dagen. Daarna op botte schaatsen terug. Gelukkig was de boer zo menselijk dat ze bij aankomst die ochtend de koeien niet hoefde te melken.
Maar het kan nog krasser. Boer Fokkema woonde aan de route. Hij zag in de zomer van 1917 iemand aan de walkant van zijn hooiland liggen. Hij riep de luiaard op om een handje uit te steken, maar slikte zijn woorden in toen de knecht opmerkte dat de man zijn schaatsen nog aan had.
Misschien lag hier de basis van zijn verzameling bevroren lichaamsdelen op sterk water.
Wie nog meer krasse verhalen wil horen moet naar verzorgingshuis “Kluunhoven”gaan. Daar wonen de kampioenen. Daar kun je je conditie op peil houden door te fietsen in een vriescel bij min 22º.
Veel van deze verhalen zijn terug te vinden in zijn laatste boek ‘de Troostvogel’.

De volgende keer, op 19 febr. gaat het over iets heel anders. Mischa de Vreede, schrijfster, vertelt over Indië, gezien door de ogen van de tijd.