Nu op Kerkplein: tuinman

Oorlogje spelen
Door: Frank Ottens

Uitgegeven op 22-08-2014 om 19:03

Ik woonde een aantal jaar in het buitenland en nadat ik ten langen leste weer op Nederlandse bodem was teruggekeerd, las ik in het Noordhollands Dagblad geregeld artikelen over de omstreden komst van een zogeheten transformatorstation.

Daar was (en is) in de voormalige gemeente Niedorp een hoop over te doen, alleen kon ik in al die artikelen nergens teruglezen wat zo'n transformatorstation, afgekort ook wel trafostation, nou eigenlijk precies behelst. Ik dacht: wat een koekenbakkers, die journalisten. Ze schrijven stukken over een onderwerp, zónder uit te leggen wat het onderwerp nu eigenlijk is.

Welnu, daar kom ik toch wel een beetje van terug, want ik heb me de voorbije week ook in dit onderwerp verdiept, en ik moet toegeven: om precies uit te leggen wat een trafostation is, moet je eigenlijk een soort van kerngeleerde zijn.

Toch gaan we een poging wagen! Via Google komen we – uiteraard – uit bij Wikipedia. De vrije encyclopedie zegt: 'Een transformator is een statisch (dat wil zeggen zonder bewegende onderdelen) elektrisch apparaat, bestaande uit magnetisch gekoppelde spoelen. Stuurt men een veranderlijke stroom door een van de spoelen, de primaire spoel genoemd, dan wordt in de andere spoel(en), de secundaire, een spanning opgewekt. Een belangrijke toepassing is het omzetten van een hogere wisselspanning, zoals de netspanning, naar de gewenste lagere wisselspanning. De hogere wisselspanning op de primaire spoel met meer windingen veroorzaakt daarin een wisselstroom, die in deze spoel door de wet van Lenz een vrijwel even grote en tegengestelde inductiespanning opwekt (zelfinductie).'

Et cetera, et cetera. Laten we eerlijk zijn: geen touw aan vast te knopen. Laten we het daarom anders stellen: wat is de functie van een trafostation? Waar dient het voor?
Die vraag kunnen we wel beantwoorden. Ergens op het wereldwijde web lezen we: 'Een transformatorstation is als onderdeel van de infrastructuur noodzakelijk voor het garanderen van optimale elektriciteit in Nederland.' Met andere woorden: zonder deze stalen gedrochten (tien meter hoog, zeven voetbalvelden groot) geen elektriciteit meer in de regio.

Vroeger wist je niet beter dan dat de zogeheten PEN-hokjes de lokale buurt van stroom voorzagen. Met trafostations en dergelijke had je niks te maken. Je mocht als jongetje alleen niet in de buurt van zo'n PEN-huisje spelen, want dat was gevaarlijk.

Daarom was oorlogje spelen rondom het PEN-huisje juist zo aantrekkelijk. Het was er gevaarlijk en dus verboden, maar ja, het was wel oorlog hè. Dus sloop je met je houten mitrailleurtje rond het huisje. Het perfecte decor, want de deur van het huisje was oorlogsgroen, en er stond een machtig mooi bliksemteken op, net als in het AC/DC-logo. Oftewel: je begaf je in de danger zone.

En wat deed zodra je een vijandige patriot ontwaarde? Je opende het vuur: 'Ra, ta, ta, ta, ta, ta...! Ra, ta, ta, ta, ta, ta...!'

'Je bent dood!'

'Niet waar, ik dook op tijd weg...'

Dat was het mooie van oorlogje spelen: je won dan wel nooit, maar verliezen deed je ook niet.

Een eeuwig gelijkspel eigenlijk – net als in de Gazastrook, al vallen daar natuurlijk wel echte doden.